Répartition des langues majoritaires dans le canton des Grisons :
allemand romanche italien
Le romanche est une des quatre langues officielles de la Suisse (avec le français, l'allemand et l'italien).
Le romanche est une langue romane : cela signifie qu'il est issu du latin, comme le sont aussi l'espagnol, le français, l'italien, le portugais et le roumain. Il est assez facile, pour qui connaît le français ou l'italien, de lire un journal ou un texte simple en romanche. Les langues les plus proches du romanche sont le ladin et le frioulan.
Le romanche est parlé par environ 60 000 personnes, dans le canton suisse des Grisons.
Français |
Italien |
Latin |
Romanche
|
terre |
terra |
terra |
terra
|
ciel |
cielo |
caelum |
tschiel
|
eau |
acqua |
aqua |
aua
|
feu |
fuoco |
ignis |
fieu
|
homme |
uomo |
homo |
um
|
femme |
donna |
femina |
dunna
|
manger |
mangiare |
edere |
mangiar
|
grand |
grande |
magnus |
grond
|
jour |
giorno |
dies |
di
|
Le romanche n'est en fait qu'un ensemble de dialectes qui se ressemblent. Il y a :
- Le Sursilvan
- Le Sutsilvan
- Le Surmiran
- Le Putér
- Le Vallader
|
Le savais-tu ?
|
|
Un échantillon de texte en romanche
|
Il linguatg rumantsch vegn discurrì en diversas valladas dal chantun Grischun. A chaschun da la dumbraziun dal pievel svizzer dal 1990 han 66 356 persunas inditgà il rumantsch sco lingua discurrida (en famiglia u a la lavur), da quels l’han 36 632 definì sco lingua principala. L’onn 2000 han 60 561 persunas inditgà il rumantsch sco lingua discurrida e 35 095 era sco lingua principala1.
- Tu as tout compris ? Il te manque des mots ? dumbraziun ? Cela correspond au français « numération », c'est-à-dire ici : « recensement ». Sinon, c'est facile, pas vrai ?
|
Source : cette page a été partiellement adaptée de la page Romanche de Wikipédia.